Xuất hiện từ rất sớm tại New Zealand, người Maori đã từng đấu tranh để giành lãnh thổ cho chính mình và cất giữ những nét văn hoá truyền thống đặc sắc cho đến tận ngày nay. Là những người phát hiện ra New Zealand vào khoảng 1200 năm trước, người Maori được xem là những người bản xứ của New Zealand. Họ là những người Polynesian ở Thái Bình Dương và chiếm khoảng 1/5 dân số cả nước. Năm 1769, người Anh phát hiện ra New Zealand và khẳng định đó là vùng đất của nước Anh. Người Maori đã phải ra sức đấu tranh để bảo vệ lãnh thổ của mình. Cuộc đấu tranh kéo dài đến gần một thế kỷ, đến cuối cùng Hoàng gia Anh cũng thừa nhận quyền sở hữu của người Maori. Do đó, người Maori có địa vị rất đặt biệt trong xã hội New Zealand. Ngôn ngữ chính của người Maori là Maoritanga, có liên quan với tiếng Tahiti và tiếng Hawaii. Nền văn hoá nghệ thuật của họ luôn là điểm cuốn hút đặc biệt đối với du khách trên thế giới.
Trang phục truyền thống của người Maori chủ yếu được làm từ thực vật, lông chim và da động vật. Những người phụ nữ sẽ khoác lên mình những bộ váy dài bằng da thú, còn đàn ông sẽ mặc áo choàng, khố hoặc váy da. Áo choàng của những người đàn ông thường được may bằng lông chim và không có tay.
Để đan chiếc áo choàng thì phải mất đến mấy tháng để chuẩn bị vật liệu và hoàn tất quá trình khâu đan áo. Người đan áo thường làm một chiếc áo cho người trong gia đình của mình hoặc cho những người mà họ tôn quý.
Một chiếc áo choàng sẽ trở thành một vật gia truyền có giá trị được truyền từ đời này sang đời khác và được mặc trong nhiều dịp khác nhau. Nghệ thuật đan áo của người Maoritừng bị thất truyền trong một thời gian bởi dự tiếp nhận của trang phục Âu.
Piupiu được cả nam và nữ (và trẻ em) mặc cho lễ kapa haka và những dịp đặc biệt của dân tộc. Công việc chế tạo chúng rất lâu và phức tạp. Piupiu được mặc như một phần của trang phục khiêu vũ của người Maori, ngày nay thường được mặc bên ngoài váy đen (phụ nữ) hoặc quần đùi đen (nam giới). Piupiu là một loại váy cỏ. Dây thắt lưng được tết hoặc trong một số trường hợp được làm từ tāniko. Phần thân của piupiu thường được làm từ lá lanh đã qua sơ chế cẩn thận với sợi muka, chúng được đan và sắp xếp với nhau tạo nên những họa tiết hình học đặc trưng. Các họa tiết hình học có thể được tô đậm thông qua quá trình nhuộm màu vì thuốc nhuộm sẽ ngấm nhiều hơn vào các sợi lanh được phơi hơn là lá thô khô. Điểm khác biệt duy nhất trong quá trình làm piupiu truyền thống với piupiu hiện đại là thuốc nhuộm được sử dụng thay vì bùn, giúp tăng tuổi thọ của bộ trang phục.
Bên cạnh piupiu, tāniko là một biến thể độc đáo của người Maori của whatu ( nghĩa là sợi dây) và được sử dụng để dệt nên những đường viền phức tạp đầy màu sắc của chiếc áo choàng Maori. Tāniko chỉ được sử dụng cho các đường viền vì vải dệt quá cứng để phù hợp với toàn bộ chiếc áo. Bên cạnh đó, Tāniko cũng được sử dụng để làm pari (áo khoác), tīpare (băng đô), tāpeka (băng đeo chéo), tātua (thắt lưng) và taonga whakapaipai (đồ trang sức)
Và đến giữa thập kỷ 1900, Liên đoàn Phúc lợi Phụ nữ Maori đã cho phục hồi truyền thống này. Cho đến nay, có rất nhiều phụ nữ Maori vẫn tiếp tục tiếp nối truyền thống và gìn giữ nghệ thuật đan áo của tổ tiên để lại.
Bài viết liên quan: