Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam, nơi đây được xem là một trong những điểm hành hương tâm linh đối với những tín đồ có niềm tin đến để cầu mong những điều tốt đẹp khi hành hương về khu vực miền Tây Nam Bộ. Vậy giờ chúng ta bắt đầu tìm hiểu đôi nét về lịch sử văn hóa tại điểm đến này nhé.
Sự tích về Bà Chúa Xứ Núi Sam
Cách đây 200 năm người dân địa phương đã thấy pho tượng Bà ngự trên đỉnh núi Sam. 1820 – 1825, quân Xiêm thường đến quấy nhiễu khu vực này, khi nhóm người ngoại bang này đi đến khu vực Núi Sam thấy pho tượng Bà đã nổi lòng tham và muốn mang về chính quốc.
Nhưng nhóm người này chỉ có thể mang pho tượng đi được một đoạn ngắn, một điều diệu kỳ xảy ra là pho tượng Bà bắt đầu trĩu nặng. Khi không đem được pho tượng Bà đi, họ đã nổi giận và làm gẫy cánh một bên cánh tay của pho tượng (hiện nay dấu viết đó vẫn còn qua vết phục chế), và cuối cùng bỏ lại pho tượng.
Do sự màu nhiệm này của pho tượng Bà, mà người dân nơi đây lập nơi cúng bái cho bà. Trong đó, vợ ông Thoại Ngọc Hầu cũng thường đến khấn với Bà mỗi khi chồng ra chiến trận, cũng nhận được rất nhiều lần được bảo hộ bình an trở về. Một thời gian sau, Bà hiện thân và tự xưng là Bà Chúa Xứ. Theo lời chỉ dạy của Bà, người dân nơi đây khiêng pho tượng Bà xuống chân núi Sam, Bà sẽ bảo hộ bảo người dân bình an, mưa thuận gió hòa và mùa màng bội thu.
Ban đầu, dân làng lập 40 nam lực lưỡng để khiêng Bà, nhưng vẫn không thể xê dịch được. Lúc đó, có một cô gái lên đồng báo rằng, nếu muốn khiêng pho tượng Bà xuống cần 9 cô gái đồng trinh. Quả đúng như vậy, tượng Bà nhẹ nhàng nhắc bổng lên và khi đến đúng địa điểm xây dựng ngôi miếu như hiện nay, tượng Bà lại trĩu nặng, người dân nơi đây được hiểu như Bà muốn tọa vị tại nơi đất này và xây dựng ngôi miếu.
Hiện nay khi bất kì du khách nào khi đến vía Bà, bước đến phía Chánh điện điều có thể thấy hai câu đối liễn:
Hán tự 求必應試必霛夢中指示 , 暹可驚清可慕意外難量
Phiên âm Cầu tất ứng, thí tất linh, mộng trung chỉ thị
Xiêm khả kinh, Thanh khả mộ ý ngoại nan lượng
Bởi điều linh ứng của Bà với các tín đồ hành hương đến vía, mà ngôi Miếu ngày càng được tôn tạo và uy nga như hiện nay. Từ những điều đó, Bà được suy tôn là Chúa Xứ Thánh Mẫu. Hiện nay, bệ đá sa thạch nơi tượng Bà từng ngự trên đỉnh núi Sam cũng trở thành điểm đến cúng bái đối với nhiều các tín đồ hành hương về vía Bà.
Lễ Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam
Lễ vía Bà được diễn ra hằng năm từ rạng sáng ngày 23 – 27 tháng 04 âm lịch. Lễ vía được diễn ra theo lịch âm theo như văn hóa lúa nước của người Việt chúng ta nhìn vào trăng mà biết mùa vụ để xuống đồng, cộng với đó là triết lý âm dương hòa khí vạn vật sinh sôi, điều này được thể hiện qua điển tích di dời pho tượng Bà từ đỉnh núi Sam xuống chân núi.
Lễ vía được mở đầu từ Lễ Rước Bà từ đỉnh Núi Sam xuống đến chân núi – Miếu Bà hiện nay. Lễ rước này phỏng theo huyền thoại Bà Chúa Xứ ứng linh và người dân nơi đây rước bà xuống để lập ngôi miếu, nơi chúng ta đến vía hiện nay.
Vào đêm rạng sáng 00 giờ ngày 23/4 âm lịch, Lễ Mộc Dục hay còn gọi là Lễ “Tắm Bà”. Lễ này sẽ được diễn ra sau bức màn, chỉ có 9 cô gái đồng trinh có trách nhiệm tắm tượng Bà. Sau đó, các y phục cũ của Bà được phân phát thành từng mảnh nhỏ trong các phong bao. Những phong bao này được xem như là “Vía” bảo hộ của Bà đến người hành hương thập phương đến vía.
Vào ngày 24/04 âm lịch, Lễ thỉnh Sắc Thoại Ngọc Hầu được diễn ra tiếp nối.
Từ 00 giờ ngày 25 tháng 04, Lễ Túc Yết diễn ra với các hoạt động: Dâng hương, Dâng rượu, Hiến Trà và Đọc Văn Tế. Cuối hoạt động, Văn Tế và các vàng giấy bạc được hóa cùng. Tối cùng ngày, Lễ Xây Chầu được tiếp nối, buổi lễ bắt đầu bằng buổi trình diễn Hát Bội, người đào kép Hát Bội phải biết các nghi thức lễ nghi để cầu cho quốc thái dân an và mưa thuận gió hòa đến nhân dân.
04 giờ sáng ngày 26, Lễ Chánh Tế được thực hiện giống như Lễ Túc yết. Đến chiều ngày 27, Lễ Hồi Vị Thoại Ngọc Hầu diễn ra để thỉnh bài vị của Thoại Ngọc Hầu về lại lăng. Cùng với đó là các buổi trình diễn Hát Bội được kết thúc báo hiệu Lễ Vía kết thúc.
Công ty J Travel cũng có tổ chức các chuyến hành hương đến Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam – Châu Đốc. Quý khách có thể xem thêm các chương trình có sẵn trên trang web hoặc có thể liên hệ với công ty J Travel để có những chương trình du lịch theo mong đợi.
Bài viết liên quan: